Skip to main content

Monolit Spis treści Monolity geologiczne | Sztuczne monolity | Kultura popularna | Zobacz też | Przypisy | Linki zewnętrzne | Menu nawigacyjneSłownik języka polskiego PWNUluru to you › Dr Karl's Great Moments In Science (ABC Science)Mount Augustus National Park

Monolity


geologicznytechnologicznygóraobeliskskalnegoerozjiskały metamorficznejłacińskiegogreckiegoZiemiUluruKata TjutaMount Connorkulturze popularnejscience-fictionOdyseja kosmiczna












Monolit




Z Wikipedii, wolnej encyklopedii






Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania




Ten artykuł dotyczy też polskiej grupy muzycznej. Zobacz też: Monolit (grupa muzyczna).



Płaskorzeźba na monolicie Stone Mountain


Monolit – geologiczny lub technologiczny twór (np. góra lub obelisk) składający się z pojedynczego bloku skalnego. Formacje takie zazwyczaj ujawniane są na skutek erozji. Najczęściej stworzone są z niezwykle twardej skały metamorficznej.


Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa monolithus, a to z greckiego μονόλιϑος (monolithos) pochodzącego od słów μόνος ("jeden" lub "samotny") oraz λίϑος ("głaz").


Terminem określa się także ludzi, rzeczy oraz zjawiska jednorodne, spójne, tworzące niezróżnicowaną całość[1].




Spis treści





  • 1 Monolity geologiczne

    • 1.1 Ameryka Północna


    • 1.2 Europa


    • 1.3 Afryka


    • 1.4 Azja


    • 1.5 Australia


    • 1.6 Ameryka Południowa


    • 1.7 Antarktyka



  • 2 Sztuczne monolity


  • 3 Kultura popularna


  • 4 Zobacz też


  • 5 Przypisy


  • 6 Linki zewnętrzne




Monolity geologiczne |



Monolity geologiczne





Zuma Rock




Stone Mountain, Georia, USA




Rocher-Percé





Skała Gibraltarska





Aso Rock





Torres del Paine





El Capitan




Trzy największe obecnie znane monolity na Ziemi to:



  1. Mount Augustus w Australii Zachodniej


  2. La Peña de Bernal, w Meksyku


  3. Stone Mountain, w Stone Mountain Park, Stone Mountain, na przedmieściach Atlanty, Georgia, USA

Warto zaznaczyć, że przez wiele lat za największy monolit świata uznawany był monolit Uluru (zwany również Ayers Rock). Nie jest to jednak prawdą, gdyż monolit Mount Augustus jest ponad dwukrotnie większy. Ponadto wedle nowszych badań[2] Uluru wcale nie jest monolitem, lecz częścią większej formacji skalnej, do której należą również Kata Tjuta i Mount Connor.


Inne przykłady monolitów:



Ameryka Północna |



  • Stone Mountain, Stone Mountain, Georgia


  • Bottleneck Peak and Moon, Sids Mountain, Utah


  • Devils Tower National Monument, Wyoming


  • El Capitan, Park Narodowy Yosemite, Kalifornia


  • Haystack Rock, Cannon Beach, Oregon


  • Stawamus Chief, Squamish, Kolumbia Brytyjska, Kanada


  • Enchanted Rock, Llano County, Teksas


  • Haystack Rock, Clatsop County, Oregon


  • Rocher-Percé, Quebec, Kanada


Europa |



  • Frau Holle Stone, w pobliżu Fulda, Niemcy


  • Humber Stone, Humberstone, w pobliżu Leicester, Anglia.


  • King Arthur's Stone (Kornwalia)


  • Logan Stone (Trereen, Kornwalia)


  • Odin Stone (Stenhouse, Orkady; zniszczony 1814 r.)

  • Skała Gibraltarska


Afryka |



  • Lalibela, Etiopia


  • Ben Amera, Mauretania


  • Brandberg, Namibia


  • Aso Rock, Nigeria


  • Zuma Rock, Nigeria


Azja |


  • Savandurga


Australia |



  • Mount Coolum, Queensland


  • Mount Wudinna, w pobliżu Wudinna, Australia Południowa


  • Mount Augustus, Australia Zachodnia


Ameryka Południowa |



  • Torres del Paine, Chile


Antarktyka |


  • Scullin monolith

Z wieloma z monolitów powiązane są różne legendy.



Sztuczne monolity |


  • Szczytowy głaz Mauzoleum Teodoryka w Rawennie

  • Kamień Słońca związany z kalendarzem azteckim

  • kamienie runiczne

  • stele

  • obeliski


  • Ogham Stone, Dingle Peninsula, Irlandia (wyspa)


  • Adam and Eve Stones, Avebury, Wiltshire, Anglia


  • Merlin Stone, kamienny krąg w Avebury, Wiltshire, Anglia


  • Manzanar National Historic Landmark, USA

  • wykute w litej skale kościoły w Lalibeli (Etiopia)


Kultura popularna |


Najbardziej znanym przykładem wykorzystania monolitu w kulturze popularnej jest monolit pojawiający się w serii książek i filmów science-fiction Odyseja kosmiczna. W serii tej tajemnicze Monolity (prostopadłościany o charakterystycznych wymiarach pozostających w stosunku 1:4:9) uczestniczą w rozwoju ludzkości. Jak się później okazuje tworzą one potężną, kosmiczną sieć stworzoną miliony lat temu przez obcą cywilizację, mającą na celu obserwację eksperymentu polegającego na tworzeniu cywilizacji na różnych planetach.



Zobacz też |


  • megalit


Przypisy |



  1. Słownik języka polskiego PWN


  2. Uluru to you › Dr Karl's Great Moments In Science (ABC Science), www.abc.net.au [dostęp 2017-11-25]  (ang.).



Linki zewnętrzne |


  • Mount Augustus National Park



Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Monolit&oldid=55612901”













Menu nawigacyjne




























(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.128","walltime":"0.171","ppvisitednodes":"value":654,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":4320,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":832,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":8,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1443,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 120.610 1 -total"," 46.47% 56.045 1 Szablon:Przypisy"," 37.13% 44.787 1 Szablon:Cytuj"," 29.80% 35.942 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 26.82% 32.345 1 Szablon:Dmbox"," 21.83% 26.324 1 Szablon:Ikona"," 11.86% 14.306 1 Szablon:Galeria"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.040","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1702126,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1272","timestamp":"20190913192822","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Monolit","url":"https://pl.wikipedia.org/wiki/Monolit","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q653208","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q653208","author":"@type":"Organization","name":"Wspu00f3u0142twu00f3rcy projektu00f3w Fundacji Wikimedia","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-09-06T14:00:10Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Stonemtn.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":130,"wgHostname":"mw1329"););

Popular posts from this blog

Tamil (spriik) Luke uk diar | Nawigatjuun

Align equal signs while including text over equalitiesAMS align: left aligned text/math plus multicolumn alignmentMultiple alignmentsAligning equations in multiple placesNumbering and aligning an equation with multiple columnsHow to align one equation with another multline equationUsing \ in environments inside the begintabularxNumber equations and preserving alignment of equal signsHow can I align equations to the left and to the right?Double equation alignment problem within align enviromentAligned within align: Why are they right-aligned?

Training a classifier when some of the features are unknownWhy does Gradient Boosting regression predict negative values when there are no negative y-values in my training set?How to improve an existing (trained) classifier?What is effect when I set up some self defined predisctor variables?Why Matlab neural network classification returns decimal values on prediction dataset?Fitting and transforming text data in training, testing, and validation setsHow to quantify the performance of the classifier (multi-class SVM) using the test data?How do I control for some patients providing multiple samples in my training data?Training and Test setTraining a convolutional neural network for image denoising in MatlabShouldn't an autoencoder with #(neurons in hidden layer) = #(neurons in input layer) be “perfect”?